De mens evolueerde van viervoeter naar tweevoeter. Dat is een van onze essentiële kenmerken. Door ons zwaartepunt te verleggen gingen we rechtop lopen. De zwaartekracht was daarbij onze bondgenoot.

Wat is zwaartekracht nu precies? Zwaartekracht is een fenomeen van aantrekking tussen lichamen. Hoe groter de massa én hoe kleiner de afstand, hoe groter de aantrekkingskracht. De aarde als gigantisch massa heeft dus een enorme aantrekkingskracht op ons lichaam. Elke cel in ons lichaam is onderhevig aan de zwaartekracht en dat heeft een enorme impact op ons lichaam als geheel.

Zwaartekracht met zijn neerwaartse, aantrekkende beweging zorgt voor een evenredige reactiekracht die ons lichaam opwaarts richt en aanmoedigt om een natuurlijke fysieke lengte en ruimte in te nemen. Op voorwaarde dat we aarden.

Aarden is geen begrip ergens in je hoofd. Aarden is het proces waarbij de lichamelijke structuur uitgelijnd is, rust op zichzelf en beweegt boven zijn zwaartepunt. Aarden doen we via onze voeten. De nervus ischiadicus is een deel van een forse beenzenuw die onze voetzool via de achterzijde van ons been met het bekken verbindt. Informatie vanuit de voetzool wordt langs die weg verstuurd naar het bekken, naar het heiligbeen en doorheen en langs de ruggengraat: impulsen die het hele lichaam en ons brein doorstromen. Waar ‘jij’, je rug of je fysieke centrum zich bevindt weet je aan de hand van die informatie. Dit heet kinesthetisch bewustzijn of proprioceptie.

De beenzenuw loopt voornamelijk langs de achterkant van het been. (© Peter De Vos)

Het belang van zitten en staan met beide voeten op de grond wordt te vaak vergeten. We krullen onze voeten met gemak om stoelpoten en kruisen uit gewoonte de benen, zelfs terwijl we staan.

Tijdens de lessen Alexandertechniek gaat alle aandacht naar hoe we staan en zitten en vooral naar wat we allemaal ‘doen’ tijdens deze rustmomenten. Je leraar brengt je zichtbare gewoonten en je vormspanning in beeld door met zijn handen aan te geven waar je meer ruimte mag toelaten en waar je meer kan verzachten. In dat proces voel jij jezelf meer aarden.

Vervolgens laat de leraar je richtingen ervaren die je helpen om deze nieuwe gewaarwordingen in je houding te integreren. Zo ontdek je vrij snel dat rechtop zitten en staan veel efficiënter kan. Je leert om steun en veiligheid te vinden in het contact met je voetzolen, het zwaartepunt in je bekken en het uitlijnen van je ruggengraat, waarop je hoofd dan vrijer kan bewegen.

Het is onmogelijk te aarden wanneer de voetzolen gespannen zijn, de knieën op slot gaan, het bekken vast zit, torso en schouders hangen òf opgetild zijn of wanneer jij je hals en hoofd voor je zwaartepunt uitdraagt. Zwaartekracht is dan niet langer onze bondgenoot, maar een last met schadelijke gevolgen voor het fysieke lichaam op langere termijn.

Hoe is jouw verhouding met de zwaartekracht?

Aarden is een voorwaarde tot ‘goed bewegen’ en de zwaartekracht is daarbij je bondgenoot. Het is de basis van stabiliteit, fysieke rust en een levendige aanwezigheid. Ben je geaard, dan reguleert het zenuwstelsel op natuurlijke wijze balans en coördinatie in je lichaam. Door op een aantrekkelijke manier met de zwaartekracht om te gaan toon je een mooie beweeglijke aanwezigheid.